ДҮНИЕЖҮЗІЛІК ГЕПАТИТ КҮНІ ҰРАНЫМЕН: ӨМІР БІРЕУ - БАУЫР БІРЕУ

28 шілдеде бүкіл әлемде Дүниежүзілік гепатитпен күрес күні атап өтіледі, ол «Өмір біреу - бауыр біреу» ұранымен атап өтіледі. 2023 жылы жарияланған тақырып гепатиттің қауіптілігін және вирустық ауру профилактикасының қажеттілігін тағы бір рет көрсетеді.

Бұл күн В гепатиті вирусын ашқан американдық дәрігер және ғалым, Нобель сыйлығының лауреаты Барух Бламбергтің туған күніне орай құрылды. Дүниежүзілік күннің басты мақсаты - көпшіліктің назарын осы қауіпті инфекциялық ауруға аудару болып табылады.

ДДҰ-ның басты мақсаты - бауыр ауруларының алдын алу және 2023 жылға қарай гепатитті толығымен жою. Статистикаға сәйкес, 2019 жылы әлемде С гепатитінің созылмалы инфекциясымен өмір сүретін 58 миллион адам болды, бұл жыл сайын шамамен 400 000 адамның өліміне әкеледі.

Диагноз созылмалы С гепатитімен ауыратын 58 миллион адамның тек 21% - інде ғана анықталды, тек 13%-ы емделді. ДДҰ-ның жаңа жаһандық стратегиясы 2030 жылға қарай вирустық гепатитті жоюдың жаңа мақсаттарын белгілейді. Ол жаңа жұқтыру жағдайларының санын 90%-ға қысқартуға және өлім-жітімді 65%-ға төмендетуге бағытталған.

Егер пациенттің өмірінде қауіп факторлары болса, жыл сайын В және С гепатиттеріне тест тапсырған жөн.

ДДҰ ұсынымдарына сәйкес А және В гепатиттерінен негізгі қорғаныс вакцинациялау болып табылады. Бұл аурудың созылмалы түрлерінің дамуына 95% жол бермейді. Қорғаныс кем дегенде 20 жылға созылады, қайта вакцинациялау қажет емес. В гепатитіне қарсы вакцина адамды D гепатиті вирусынан жанама түрде қорғайтынын ескеру маңызды.

2022 жылдың қорытындысы бойынша 194 000-нан астам адам С вирустық гепатитін анықтауға серологиялық тестілеуден өтті, 31 642 адам диспансерлік есепте тұр, 700 адам алғаш рет анықталды.

С вирустық гепатитімен ауыратын ересек пациенттерді емдеу үшін ҚР-да «софосбувир/даклатасвир», «софосбувир/велпатасвир» және «гликапревир/пибрентасвир» режимдері тіркелген. 2022 жылы 30 мыңнан астам ересек пациент «софосбувир/даклатасвир» комбинациясы арқылы терапия алды.

Бүгінгі таңда қауіпсіз вакциналар мен В гепатитін емдеудің тиімді әдістері, сондай-ақ С гепатитін толығымен емдейтін дәрілер бар.